Jakie są tendencje rozwojowe co do pozycji i roli małych państw w polityce międzynarodowej? A w szczególności — w jakim stopniu postęp w technice wojskowej ogranicza możliwości małych państw w zakresie samodzielnej obrony kraju, a tym samym osłabia ich pozycję międzynarodową, oraz w jakim stopniu tego rodzaju niekorzystne dla małych państw tendencje mogą znaleźć rekompensatę w innych tendencjach rozwojowych społeczności międzynarodowej?Dość powszechna jest pesymistyczna ocena możliwości małych państw w zakresie zapewnienia w sposób skuteczny obronności kraju przy użyciu jedynie własnego potencjału wojskowego. Stwierdza się, że małe państwo, które pragnie rozwijać nowoczesny potencjał wojskowy, napotyka od samego początku i później — w każdej następnej fazie — szereg praktycznych trudności, które rosną aż do względnej niemożności ich przezwyciężenia, w miarę jak rozmiary państwa zmniejszają się. Trudności te są dwojakiego rodzaju i wynikają: a) z natury nowoczesnej broni, b) z niemożności utrzymywania całkowicie samodzielnego przemysłu obronnego.
TENDENCJE ROZWOJOWE
